แนวการตรวจสอบบัญชี


มาตรฐานการสอบบัญชีที่รับรองโดยทั่วไป
Generally Accepted Audit Standard; GAAS)

วัตถุประสงค์เพื่อทดสอบความถูกต้องของงบการเงินและบัญชี ให้ตรงตามเอกสารประกอบการลงบัญชี และบันทึกบัญชีตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไปซึ่งต้องแสดงข้อมูลและรายการ ตรงตามสมุดบัญชี โดยถือปฏิบัติในการเลือกใช้วิธีการตรวจสอบตามข้อกำหนดของมาตรฐานการสอบบัญชี ดังต่อไปนี้ :

รหัส 120 แม่บทของมาตรฐานการสอบบัญชี

หมวดรหัส 200-299    ความ รับผิดชอบ
รหัส 200 วัตถุประสงค์และหลักการพื้นฐานของการสอบบัญชี
รหัส 210 ข้อตกลงในการรับการสอบบัญชี
รหัส 220 การควบคุมคุณภาพงานสอบบัญชี
รหัส 230 กระดาษทำการของผู้สอบบัญชี
รหัส 240 การทุจริตและข้อผิดพลาด
รหัส 250 การพิจารณาถึงกฎหมายและข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับกิจการที่ตรวจสอบ

หมวดรหัส 300-399    การ วางแผนงานสอบบัญชี
รหัส 300 การวางแผนงานสอบบัญชี
รหัส 310 ความรู้เกี่ยวกับธุรกิจที่ตรวจสอบ
รหัส 320 ความมีสาระสำคัญในงานสอบบัญชี

หมวดรหัส 400-499    การ ควบคุมภายใน
รหัส 400 การประเมินความเสี่ยงในการสอบบัญชีกับการควบคุมภายใน
รหัส 401 การสอบบัญชีในสภาพแวดล้อมของระบบสารสนเทศที่ใช้คอมพิวเตอร์
รหัส 402 ข้อพิจารณาในกรณีที่กิจการใช้บริการจากองค์การอื่น

หมวดรหัส 500-599    หลักฐาน การสอบบัญชี
รหัส 500 หลักฐานการสอบบัญชี
รหัส 501 หลักฐานการสอบบัญชี – ข้อควรพิจารณาเพิ่มเติมเฉพาะรายการ
รหัส 510 การตรวจสอบยอดยกมาในการสอบบัญชีครั้งแรก
รหัส 520 การวิเคราะห์เปรียบเทียบ
รหัส 530 การเลือกตัวอย่างในการสอบบัญชี
รหัส 540 การตรวจสอบประมาณการทางบัญชี
รหัส 550 การตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับบุคคลหรือกิจการที่เกี่ยวข้องกัน
รหัส 560 การตรวจสอบเหตุการณ์ภายหลังวันที่ในงบดุล
รหัส 570 การดำเนินงานต่อเนื่อง
รหัส 580 คำรับรองของผู้บริหาร

หมวดรหัส 600-699    การ ใช้ผลงานของผู้อื่น
รหัส 600 การใช้ผลงานของผู้สอบบัญชีอื่น
รหัส 610 การพิจารณาผลงานตรวจสอบภายใน
รหัส 620 การใช้ผลงานของผู้เชี่ยวชาญ
.
หมวดรหัส 700-799    การ สรุปผลงานสอบบัญชีและการรายงาน
รหัส 700 รายงานของผู้สอบบัญชีต่องบการเงิน
รหัส 710 (รายงานของผู้สอบบัญชี) ข้อมูลเปรียบเทียบ
รหัส 720 ข้อมูลอื่นในเอกสารที่รวมงบการเงินที่ตรวจสอบแล้ว

หมวดรหัส 800-899    กรณี พิเศษ
รหัส 800 รายงานการตรวจสอบเพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะ
รหัส 810 การตรวจสอบข้อมูลทางการเงินที่เกี่ยวกับอนาคต

หมวดรหัส 900-999    บริการ เกี่ยวเนื่อง
รหัส 910 การสอบทานงบการเงิน
รหัส 920 การตรวจสอบข้อมูลทางการเงิน ตามวิธีการที่ตกลงร่วมกัน
รหัส 930 การรวบรวมข้อมูลทางการเงิน
รหัส 1008 การประเมินความเสี่ยงในการสอบบัญชีกับการควบคุมภายใน – ระบบสารสนเทศที่ใช้คอมพิวเตอร์




มาตรฐานการปฏิบัติงานการตรวจสอบและรับรองบัญชีของผู้สอบบัญชีภาษีอากร :

( 1 ) ทดสอบความถูกต้องของงบการเงินและบัญชี โดยเน้นสาระสำคัญด้านภาษีอากรตามประมวลรัษฎากรให้ตรงตามเอกสารประกอบการลง บัญชี และบันทึกบัญชีตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไปซึ่งต้องแสดงข้อมูลและรายการ ตรงตามสมุดบัญชี โดยถือปฏิบัติในการเลือกใช้วิธีการตรวจสอบตามข้อกำหนดของมาตรฐานการสอบบัญชี และต้องรวมถึงการใช้วิธีการตรวจสอบดังต่อไปนี้ด้วย :
(1.1)—การขอข้อมูลจากธนาคาร การขอยืนยันยอดลูกหนี้เจ้าหนี้
(1.2)—การขอยืนยันการออกใบกำกับภาษี
(1.3)—การเข้าสังเกตการณ์
(1.4)—การตรวจนับสินค้าคงเหลือ
(1.5)—การตรวจสอบเอกสารสิทธิ์ต่าง ๆ
เว้นแต่มีเหตุสุดวิสัยไม่สามารถใช้วิธีการดังกล่าวได้ ต้องใช้วิธีอื่นที่ให้ความเชื่อมั่นเช่นเดียวกันและอยู่ในวิสัยที่สามารถ กระทำได้

จำนวนรายที่เลือกมาทดสอบนั้น จะต้องมีจำนวนอย่างน้อยที่สุดมี จำนวน ดังนี้
(A)–รายการบัญชีรับ – จ่าย บัญชีซื้อ – ขาย และเรื่องอื่น ๆ ที่มีรายการเป็นจำนวนมาก ต้องเลือกรายการเพื่อตรวจสอบอย่างน้อย 20 รายการของแต่ละบัญชี
(B)–การตรวจสอบเอกสารสิทธิ์ การขอข้อมูลธนาคาร ต้องดำเนินการทุกรายการ
(C)–การยืนยันยอดเจ้าหนี้หรือลูกหนี้ ต้องยืนยันยอดเจ้าหนี้หรือลูกหนี้รวมมูลค่าหนี้ไม่น้อยกว่าร้อยละ 60 ของมูลค่าหนี้ทั้งหมด
(D)–การยืนยันการออกใบกำกับภาษี ต้องยืนยันการออกใบกำกับภาษีซื้อฉบับที่มีมูลค่าสูงสุด 20 ลำดับแรกของรายงานภาษีซื้อ และจะต้องไม่เป็นใบกำกับภาษีที่ออกโดยผู้ประกอบการรายเดียวกัน เว้นแต่กรณีที่กิจการมีผู้ประกอบการที่ออกใบกำกับภาษีให้ ไม่ถึง 20 ราย ก็ให้ยืนยันการออกใบกำกับภาษีเท่าจำนวนผู้ประกอบการที่มีอยู่นั้น
(E)–การเข้าสังเกตการณ์การตรวจนับสินค้าคงเหลือ ต้องสังเกตการณ์ตรวจนับสินค้าคงเหลือรวมมูลค่าไม่น้อยกว่าร้อยละ 50 ของมูลค่าสินค้าคงเหลือทั้งหมด
(F)–รายการบัญชีที่จะทดสอบมีจำนวนน้อย และมีสาระสำคัญค่อนข้างมาก ต้องทำการตรวจสอบทุกรายการ

( 2 ) ตรวจสอบการปรับปรุงกำไรสุทธิและขาดทุนสุทธิทางบัญชีเป็นกำไรสุทธิและขาดทุน สุทธิเพื่อเสียภาษีอากร รวมถึงการตรวจสอบการจัดทำบัญชีพิเศษของกิจการที่กำหนดไว้ตามประมวลรัษฎากร ดังนี้
(2.1)—ตรวจสอบหาความแตกต่างระหว่างนโยบายบัญชีของกิจการกับหลักเกณฑ์ทางด้าน ภาษีอากรตามประมวลรัษฎากร
(2.2)—ตรวจสอบความถูกต้องครบถ้วนของการปรับปรุงรายการตาม (ก) เพื่อยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล (ภ.ง.ด.50) ของกิจการ
(2.3)—ตรวจสอบความถูกต้องครบถ้วนของการจัดทำบัญชีพิเศษและการจัดทำรายงานตาม ที่ประมวลรัษฎากรกำหนด โดยจะต้องทำการทดสอบรายการในบัญชีพิเศษหรือรายงานไม่น้อยกว่า 20 รายการ